Jarzębina czerwona ( Sorbus aucuparia), jarząbek, jarząb, jarzębina pospolita

O jarzębinie dzisiaj i ” jarzębiaku”, “jarzębince”, starych recepturach i przydatności niezwykłej drzewka o krasnych owocach 🙂

jarzębina działanie, jarzębina owoc sklep, jarzębina owoc cena

Jarzębina czerwona, owoce (Sorbi Fructus)

Jarzębinowe drzewka swoim niepowtarzalnym pięknem krasnych owoców, przykuwają mój wzrok, za każdym razem gdy spaceruję w otulinie parku krajobrazowego w mojej okolicy. Czerwone grona owoców jarzębinowych zwabiają liczne ptaki, zapraszając je na ucztowanie. 🙂

Czerwone owoce zawierają toksyczny dla człowieka kwas parasorbinowy, który zaś zupełnie okazuje się być nie szkodliwy dla ptaków.

Spożyte na surowo owoce jarzębiny mogą u nas wywołać nudności, uszkodzenie nerek, wymioty, biegunkę.

Aby owoce jarzębiny(tu kupisz zawsze) były dla nas lekiem, musimy poddać je suszeniu. Podczas tego procesu kwas parasorbinowy ulega rozkładowi.

Stare zielniki podają, że dawniej dla zwabienia ptaków, w czasie polowań (z łac.aucupatio), podsuwano im duże ilości świeżych owoców jarzębiny. Ptaki uwielbiają się nimi zajadać.

Jarzębinowe korale 🙂 zawierają dużo substancji witaminowych takich jak wit. C, P, E, K,, PP, A.

Ponadto odnaleźć można w owocach jarzębiny kwas jabłkowy, garbniki, karoteny, pektyny, sorbozę.

W medycynie ludowej stosowano jarzębinę z powodzeniem :

  • w przewlekłych biegunkach, nieżytach jelit,
  • przy złej przemianie materii,
  • w regulowaniu częstości wypróżnień,
  •   w schorzeniach wątroby i woreczka żółciowego (np. w przypadku kamicy).
  • Jarzębina wykazuje działanie diuretyczne (moczopędne), łagodzi dolegliwości związane:
  • z hemoroidami, stare poradniki podają, iż hemoroidy (żylaki odbytu) można jarzębinowymi przetworami wyleczyć. Mogą to być napary, konfitury, dżemy, syropy byle w sposób ciągły przyjmowane.
  • doskonale radzi sobie z awitaminozą 
  • jest z powodzeniem stosowana przy arteriosklerozie (miażdżyca).

W przypadku schorzeń przewodu pokarmowego i moczowego zwykło się ją stosować w połączeniu z innymi ziołami. W mieszankach uwydatniają się bardziej jej lecznicze własności.

Kiedy zbieramy jarzębinę?

Owoce jarzębiny ( w celach leczniczych) najkorzystniej jest zbierać kiedy są bardzo dojrzałe, ale jeszcze lekko twardawe. Można je zbierać w październiku lub po pierwszych przymrozkach (to do przetwórstwa domowego).

Jak suszymy owoce jarzębiny?

Najbardziej optymalną temperaturą do suszenia jarzębiny, to temperatura około 40 stopni.

Rozkładamy je bardzo ostrożnie, cienką warstwą (owoce są niesłychanie delikatne, szybko się gniotą) .

Oto kilka przykładów zastosowania owoców jarzębiny:

Przy dolegliwościach wątroby, woreczka żółciowego (bóle), przy zapaleniu nerek.

Bierzemy 1 łyżkę stołową , wysuszonych, sproszkowanych najlepiej owoców jarzębiny, zalewamy ½ szklanki przegotowanej, osłodzonej np. miodem wody. Odstawiamy na około 5 minut, cedzimy i popijamy ½ szklanki 1-2 razy dziennie.

Na wzmocnienie serca:

Potrzeba nam suszonych owoców jarzębiny, zmielonych lub w moździerzu tłuczonych, 1 łyżkę stołową. Do tego 1 ½ szklanki wrzącej wody, gotujemy wywar około ½ godziny, na maleńkim ogniu. Popijamy ½ szklanki wywaru 1-2 razy dziennie.

A oto mieszanka na nieżyt żołądka i jelit, zapalenie oczu i spojówek, popękanych naczynkach w oku, w kamicy moczowej i żółciowej, w zapaleniu nerek i wątroby, przy zaparciach:

Bierzemy po 1  łyżce ziela ruty, liścia i kwiatu jarzębiny, ziela dziurawca, ziela nawłoci, kwiatu bzu, ziela nostrzyka, mieszamy dokładnie, po czym 3 łyżki mieszanki zalewamy 2 szklankami wrzątku i przykrywamy. Naparzamy około 20 minut, cedzimy i popijamy przez cały dzień po 3 łyżki około 3-4 razy w ciągu dnia.

Przy brakach witamin, osłabieniach, po antybiotykach na przykład:

Potrzeba nam liści pokrzywy 30g, owoców jarzębiny 70 g, mieszamy i 1łyżkę mieszanki zalewamy 1 szklanką wrzątku na10-15 minut, popijamy 2-3 razy dziennie po ½ szklanki.

Owoce jarzębiny są też doskonałym surowcem do wyrobu domowych smakowitości takich jak soki, dżemy, konfitury, musy, syropy.

Toksycznego dla nas kwasu parasorbinowego nader łatwo pozbyć się tak jak powyżej pisałam w procesie suszenia ale też stosując wysoką temperaturę. Goryczkę charakterystyczną dla owoców jarzębiny usuwamy, blanszując owoce, lub przemrażając je w lodówce.

Przesmażone owoce jarzębiny (wcześniej poleca się je sparzyć wrzątkiem, osuszyć lekko) wraz z jabłkami ( w równych proporcjach), są znakomitym dodatkiem do dań mięsnych, podobnie jak żurawina. 🙂

jarzebina czerwonaJarzębinowe nalewki- jarzębiak nasz domowy przepis 🙂

Jarzębiak dawniej królował na naszych stołach jako szlachetny napitek, w domu robiony, na słodko lub na wytrawnie . 🙂

Na dobry jarzębiak potrzeba nam będzie:

1 szklankę owoców jarzębiny (na mocniejszą nawet do 0,5kg)

1 szklankę wody (nie chlorowanej) najlepiej źródlanej,

1 litr spirytusu 75%

Jak przygotować jarzębiak?

Owoce jarzębiny (wcześniej przemrożone około 5 dni), wysypujemy na blaszkę i wkładamy do piekarnika nagrzanego do 150 stopni, na około 10minut. Owoce winny się lekko pomarszczyć i lekko puścić sok.

Następnie przesypujemy do szklanego słoja i zalewamy spirytusem i wodą. Słój dobrze zakręcamy i przechowujemy w ciemnym miejscu około od 3  m-cy do ½ roku. Po tym czasie odciskamy mocno owoce i cedzimy. Otrzymamy mocną wódkę o pięknym,  delikatnie bursztynowym kolorze, cudownym smaku. Wódka którą otrzymamy, będzie i  mocna i wytrawna.

Można przygotować syrop na miodzie lub na cukrze w proporcjach 1 szklanka cukru lub ¾ szklanki miodu (płynnego, kwiatowego) na szklankę wody, zagotowujemy syrop, studzimy (ważne aby był wystudzony całkiem), dolewamy do wódki. Możemy dodać skórki otartej z cytryny lub sok z 1 sparzonej cytryny  i odstawiamy na 3 do 4 miesięcy. Otrzymujemy słodką wódeczkę tak zwaną „jarzębinkę” 🙂

Zobacz też : http://zielarnia.com.pl/roza/

 

 

 

 

MG

 

Bibliografia opracowano na podstawie między innymi :

Ziola z apteki Natury – praca zbiorowa, Zielnik dla każdego- Jan Rogala, Robert Maciej, Mała Księga Ziół- Anna Mazerant-Leszkowska

 

Ze wszystkich informacji i receptur , jeśli z nich korzystasz, to tylko na własną odpowiedzialność. Porady zawarte na tym blogu nie mogą zastąpić wizyty lekarskiej !!

Dodaj komentarz

Komentowanie artykułu nie wymaga logowania, ani podawania adresu email.
Proszę nie zamieszczać danych osobowych w komentarzach.

Proszę o przeczytanie i zaakceptowanie polityki prywatności przed wysłaniem komentarza.

Uwaga! Komentarze zawierające dane osobowe nie będą publikowane.

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.